Zdecydowanie przyjaciel, którego trzeba poznać, oswoić, z którym trzeba się ułożyć, dogadać, zrozumieć. Jeśli wykonamy tę pracę, jakość naszego życia i świadomość tego co się z nami dzieje zmieni się diametralnie. Jeśli jednak potraktujemy je jak wroga, z którym trzeba walczyć, przed którym trzeba uciekać, a najlepiej zamknąć go w lochu i nie dać dojść do głosu, będziemy robić ogromny wysiłek aby próbować „utrzymać je w ryzach”. A one i tak prędzej czy później dadzą o sobie znać, w postaci przeróżnych objawów np. natrętnych myśli, lęku, depresji, fizycznych dolegliwości naszego ciała, problemów w relacjach, agresji, czy braku zadowolenia z życia.
Emocje dzielimy na przyjemne i nieprzyjemne w przeżywaniu ale i jedne i drugie są dla nas ważną informacją np. o tym jak dana sytuacja na nas wpływa. Pojawiają się bezwarunkowo, gdy coś jest dla nas ważne i zawsze towarzyszy im reakcja somatyczna (reakcja naszego ciała np. drżenie rąk, spocone dłonie, szybciej bijące serce, ucisk w gardle, ból brzucha) chociaż nie zawsze łączymy świadomie te dwa kanały odczuwania. Emocje są krótkotrwałe i przemijają. Naszym zadaniem jest je poczuć, przeżyć, „przepuścić” przez siebie i zrozumieć, a nie stłumić. Jeśli tłumimy emocje nieprzyjemne takie jak strach, złość, smutek ograniczamy sobie również odczuwanie tych przyjemnych jak radość, szczęście czy satysfakcja.
Tak, oswajanie emocji wymaga czasu, zaangażowania i cierpliwości do samego siebie. Czasami pomocy profesjonalisty, psychoedukacji i przede wszystkim praktyki.
Poniżej przytoczę za Anną Ostaszewską autorką książki „Aspekty duchowe w tle psychoterapii”, (Difin 2022) kilka ważnych wskazówek dotyczących świadomego przeżywania emocji.
- Odzyskaj kontakt z różnymi emocjami w sobie (lęk, złość, wstyd, smutek, ból, radość, pokój, przyjemność, miłość), zwłaszcza z tymi, których unikasz. Emocje „pozytywne” i „negatywne” mogą istnieć jednocześnie (także wobec tej samej osoby).
- Nazywaj swoje uczucia. Odróżniaj emocje z „tu i teraz” od emocji z przeniesienia (powstały „tam i wtedy”). Wychodź z przeniesienia.
- Pozwól na aktywowanie wypartych (zamrożonych) emocji z dzieciństwa, przeżyj je pod „właściwym adresem”, tj. wobec osoby, wobec której powstały).
- Bądź w kontakcie ze swoim ciałem – jak przeżywasz emocje w ciele? Przynajmniej raz dziennie przez minutę poczuj swoje ciało.
- Daj sobie czas na przemyślenie i uporządkowanie emocji.
- Co robić z emocjami? a) poczuć, b) nazwać c) odreagować w bezpieczny dla siebie i innych sposób, d) przemyśleć i wyciągnąć wnioski.
- Poznaj bezpieczne sposoby odreagowywania emocji, odpowiednie dla ciebie i odreagowuj emocje bez przemocy wobec innych i bez autoagresji.
- Doświadczenia znaczące emocjonalnie omawiaj z bliskimi lub na psychoterapii.
- Lęk uogólniony: a)Czego konkretnie się boję? b) Jakie jest prawdopodobieństwo, że to się wydarzy? c) Co mogę zrobić w tej sytuacji? I zrobić to. d) Zamknąć temat.
- Naucz się wytrzymywać trudne emocje („kontenerować”).
- Kontroluj impulsywne zachowania. Najpierw pomyśl. Poczekaj, aż minie impuls emocjonalny. Rób to co racjonalne i bezpieczne.